يكي از مهمترين كانون‌هاي بحران و مورد مناقشه در جهان امروز كه ماهيت آن نه‌تنها از حوزه كشورهاي ارمنستان و آذربايجان و ساير دول منطقه فراتر رفته و ابعاد بين‌المللي به خود گرفته است بحران قراباغ است. همان‌گونه كه نويسنده اشاره مي‌كند شكست ايران در جنگ‌‌هاي با روسيه كه منجر به عهدنامه‌هاي گلستان (1228هـ.ق/1813م) و تركمان‌چاي (1243هـ.ق/1828م) شد، به نوعي نقطه آغاز اين بحران محسوب مي‌شود كه دامنه و ابعاد آن با سياست‌هاي روسيه تزاري و شوروي وسعت بيشتري يافت. به عنوان نمونه دولت شوروي در 1923م ضمن اعطاي خودمختاري به بخشی از اين منطقه، که حکومت خودمختار قره باغ کوهستانی ناميده مي‌شد، آن را تحت نظر جمهوری آذربایجان شوروی قرار داد؛ در حالي‌كه ساير بخش‌هاي آن مستقيماً و خارج از سيستم خودمختاري، توسط دولت آذربايجان اداره مي‌شد. از آخرين سال‌هاي دهه 80 قرن بيستم درگيري‌هاي قومي در اين منطقه آغاز شد و با اعلام استقلال جمهوري قراباغ كوهستاني در دسامبر1991 و ژانويه 1992 اين تنش‌ها دامنه بيشتري پيدا كرد و منجر به جنگ دو جمهوري ارمنستان و آذربايجان در سال‌هاي 94-1992 شد كه علاوه بر مهاجرت‌هاي قومي آذري‌ها و ارامنه موجب اشغال ساير بخش‌هاي قراباغ توسط ارامنه شد و پس از گذشت حدود دو دهه، تاكنون نيز تغييري در شرايط موجود پديد نيامده است.