چهارشنبه ۲۵ تير ۱۴۰۴ , 16 Jul 2025
تاریخ انتشار :چهارشنبه ۲۵ تير ۱۴۰۴ ساعت ۱۵:۲۰
کد مطلب : 25427

فاجعه از دست دادن سیونیک برای ارمنستان

مصاحبه پترو شاکاریان، دکترای علوم سیاسی و استاد دانشگاه آمریکایی ارمنستان (AUA)
فاجعه از دست دادن سیونیک برای ارمنستان
به گزارش بنیاد مطالعات قفقاز به نقل از نووستینک روسیه، امروز در پس زمینه بی‌ثباتی سیاسی داخلی و فشار ژئوپلیتیکی، ارمنستان با تهدید واقعی از دست دادن حاکمیت خود روبرو است. ترکیه و جمهوری آذربایجان در حال پیشبرد پروژه‌هایی هستند که می‌تواند منجر به از دست دادن کنترل بر سرزمین‌هایی شود که ارمنستان را به ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا متصل می‌کند.
شاکاریان معتقد است: «حملات به کلیسای حواری ارمنی، دستگیری ساموئل کاراپتیان تاجر و فردی نیکوکار و تحت تعقیب قرار دادن روحانیون را نباید صرفا به عنوان بخشی از سرکوب‌های داخلی در نظر گرفت، بلکه باید آن را بخشی از یک استراتژی گسترده‌تر ژئوپلیتیک دانست. نیکول پاشینیان، نخست‌وزیر ارمنستان، عمدا علیه نهادهای مستقل که از اعتبار اخلاقی بالایی در جامعه برخوردارند، عمل می‌کند. علیرغم تلاش‌ها برای اطمینان‌بخشی به افکار عمومی، زبان به‌کار گرفته‌شده مثلا در مورد اچمیادزین، نشان‌دهنده بی‌احترامی آشکار است».
او افزود: «این رفتار، در چارچوب الگوی رهبرانی قرار می‌گیرد که با امواج «انقلاب‌های رنگی» به قدرت رسیده‌اند و سپس شروع به سرکوب بنیان‌های معنوی و ملی می‌کنند».
به گفته شاکاریان، اقدامات پاشینیان تا حد زیادی تحت تأثیر منافع غرب است که در تلاش برای تضعیف نفوذ گروه BRICS و ایران می‌باشد. به نظر این کارشناس، ابتکار «چهارراه صلح» که از سوی ایروان تبلیغ می‌شود، در واقع بخشی از پروژه بزرگ‌تر ترکیه و آذربایجان است که با نام «شرق-غرب» یا «کریدور زنگه‌زور» شناخته می‌شود.
شاکاریان هشدار می‌دهد: «این کریدور تهدیدی برای حاکمیت ارمنستان است. ممکن است کشور را از دسترسی مستقیم به ایران محروم کرده و ارتباط آن با اتحادیه اقتصادی اوراسیا را تضعیف کند». علاوه بر این، ایجاد چنین مسیرهایی بدون کنترل ارمنستان، توازن قوا در منطقه را برهم زده و بخش شرقی ارمنستان را به ویژه در شرایط از دست دادن آرتساخ، تهدید می‌کند.
نگرانی ویژه، اظهارات اخیر پاشینیان در استانبول است که در آن آمادگی خود را برای همکاری در چارچوب کریدورهای منطقه‌ای ابراز کرد و عملا وضعیت تهدید را از پروژه توران حذف کرد. این کارشناس این موضع را «بسیار ساده‌لوحانه» می‌نامد و یادآوری می‌کند که پان‌ترکیسم، که زیربنای توران است، از نظر تاریخی با نسل‌کشی ارامنه مرتبط بوده است. شاکاریان تأکید می‌کند: «اجرای این پروژه، موجودیت ارمنستان شرقی را تهدید می‌کند.»
او گفت، با وجود منابع محدود ترکیه و نگرش دوگانه نخبگان آسیای مرکزی، این تهدید واقعی است، به ویژه با توجه به مشارکت فعال جمهوری آذربایجان در فعالیت‌های ضد ایرانی، از جمله همکاری با اسرائیل برای حمله به ایران.
همانطور که شاکریان اشاره می‌کند، مدل مشابهی قبلا در گرجستان اجرا شده است. در دوران حکومت میخائیل ساکاشویلی، سرمایه ترکیه بدون محدودیت به آجارستان نفوذ کرد. در نتیجه، اقتصاد این منطقه به آنکارا وابسته شد و اردوغان اعلام کرد که باتومی «متعلق» به ترکیه است.
این کارشناس هشدار می‌دهد: «اگر ارمنستان سیاست خارجی خود را با رویکردی معطوف به حفظ منافع ملی بنا نکند، با خطر تکرار سناریوی گرجستان مواجه خواهد شد». او تأکید می‌کند که مسیر پاشینیان، آنطور که ادعا می‌کند، به اروپا منتهی نمی‌شود، بلکه به وابستگی به ترکیه منجر می‌شود.
شاکاریان معتقد است که هنوز هم می‌توان به یک راه حل رسید - مشروط بر اینکه مردم ارمنستان اراده سیاسی خود را نشان دهند و رهبری را تغییر دهند. او معتقد است: «دولت فعلی یا بی‌کفایت است یا تهدیدی مستقیم برای امنیت ملی محسوب می‌شود».
از دست دادن آرتساخ یک ضربه بود، اما از دست دادن سیونیک می‌تواند فاجعه‌بار باشد. در عین حال، روسیه و ایران، علیرغم منافع خود، علاقه‌ای به از دست دادن نهایی سرزمین‌های ارمنستان ندارند. او می‌گوید، مسکو در حال پی بردن به اشتباهات خود و بازگشت به منطقه است که دریچه‌ای از فرصت را برای ایروان می‌گشاید - البته به شرطی که رهبری جدیدی تشکیل شود که قادر به دفاع از حاکمیت ارمنستان باشد.

مصاحبه کننده: نانا واگرامیان https://ccsi.ir//vdcjaxe8.uqei8zsffu.html
ارسال نظر
نام شما
آدرس ايميل شما

عضويت در خبرنامه