جمعه ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ , 29 Mar 2024
تاریخ انتشار :پنجشنبه ۸ ارديبهشت ۱۳۹۰ ساعت ۱۱:۰۶
کد مطلب : 229
ایربا - گروه گزارش و تحلیل:

آیا جنبش های اعتراضی به ترکیه هم می رسد؟

صادق ملکی، کارشناس مسائل سیاسی - ایران بالکان (ایربا)
آیا جنبش های اعتراضی به ترکیه هم می رسد؟

نکته قابل توجه اینکه بر خلاف کشور های منطقه که به اعتراضات مردمی خود نگاه امنیتی داشته و آنرا به تحریکات خارجی متصل می نمایند، سیاستمداران کنونی ترکیه از این قبیل تظاهرات ها بعنوان سوپاپ اطمینان استفاده می کنند. 
در عرض کمتر از شش ماه گذشته، جغرافیای منطقه خاورمیانه وشمال افریقا با تحولات وسیع سیاسی-اجتماعی مواجه بوده وروند آن همچنان رو به گسترش است.
به گزارش پایگاه تحلیلی - خبری ایران بالکان (ایربا) با توجه به سرعت تحولات، نامگذاری این منطقه بنام منطقه تغییر بی مسما نخواهد بود. نگاه به این تحول چه از زاویه و قالب پروژه خاورمیانه بزرگ ویا تحولی خودجوش باشد، تغییری در این نکته که این تغییرات اجتناب ناپذیر است، ایجاد نمی نماید، البته تحولات سیاسی-اجتماعی متاثر ازعلل مختلف بوده ومعمولا باید درتحلیل آن، نگاه ترکیبی داشت.

همزمان با این تحولات، در ترکیه نیز شهرهای مختلف این کشور خصوصا مناطق کردی مواجه با اعتراضات وتظاهرات وسیع بوده اند که نباید این اعتراضات را با اعتراضات منطقه قیاس نمود، زیرا تظاهرات رخ داده در شهرهای وخصوصا در مناطق کردنشین ترکیه از جنس اعتراضات رخ داده در خاورمیانه نیست.

بر خلاف آنچه که برخی منابع تحلیلی - خبری درباره درگیری های اخیر ترکیه ادعا کرده اند، این تظاهرات در پی رد صلاحیت دوازده کاندیدای نمایندگی مجلس ترکیه ( هفت تن از آنان کرد بودند ) از سوی شورای عالی انتخابات رخ داده است.

ماجرا از این قرار است که اعتراضات و انتقادات سیاسی سبب تجدید نظردر مورد شش کاندید کرد گردیده و آنان مجوز شرکت در انتخابات را دریافت نمودند. نکته آنکه از این جنس تظاهرات واعتراضات در آینده نیز می توان شاهد بود و در حال حاضر نیز مخالفت با سیاست کردی دولت ترکیه در قالب اعتراضات مدنی از سوی احزاب وگروههای کردی در ترکیه پیگیری می گردد.

ترکیه با توجه به کارکرد مکانیزم دمکراسی در آن، از مرحله ی خواسته های سیاسی واجتماعی که در حال حاضر مردم حوزه عربی پیگیری می نمایند؛ عبور نموده و خواسته های مطرح شده در اعتراضات، بیشتر برای برای نهادینه شدش معیارهای دمکراتیک درحوزهای قومی- مذهبی می باشد. نظام سیاسی این کشور اراده جدی برای حل این معضلات در چارچوب رویکرد دمکراتیک داشته وبرای آن برنامه ریزی نموده است.

از سوی دیگر این قبیل اعتراضات در ترکیه نیز مسبوق به سابقه بوده و امری جدید نیست . پخش صحنه های خشن اعتراضات توسط رسانه های دولتی وغیر دولتی ترکیه وحتی اجازه به رسانه های خارجی برای پوشش این وقایع، سطح آزادیهای رسانه ها دراین کشور را در قیاس با دیگر کشورهای منطقه نشان میدهد . همچنین این موضوع نشانگر آن است که نظام سیاسی ترکیه در برابر بحرانها واعتراضات از آستانه تحمل پذیری بالای برخوردار است. این نوع نگاه وسیاست گذاری در مواجه با اینگونه حوادث از یک سو حکایت از خرد جمعی و از سوی دیگر احساس اطمینان سران ومقامات ترکیه نسبت به استحکام نظام سیاسی شان دارد.

نکته مورد توجه در ناآرامی های اخیر ترکیه کیفیت و میزان تلفاتی است که این کشور در مواجه با اینگونه اعتراضات داده است. این موضوع نیز ارتباط مستقیم با کنترل ونحوه مدیریت این حوادث و آموزش های مرتبط با آن دارد. تظاهراتی در حجم بسیار کوچکتر از تظاهرات ترکیه در حوزه عربی دهها کشته ومجروح دارد. دراعتراضات اخیر و یکسال گذشته در ترکیه و علیرغم پرتاب مواد آتش زا به سوی پلیس ومراکز دولتی،میزان تلفات یک نفر بوده است.
سیستم سیاسی ترکیه از همین تظاهرات نیز برای تخلیه سود جسته واز این موضوع به عنوان سوپاپ اطمینان استفاده می نماید. در حالی که کشور های منطقه به اعتراضات مردمی خود نگاه امنیتی داشته و آنرا به تحریکات خارجی متصل می نمایند، ترکیه به آن بیشترنگاه داخلی با بستراجتماعی خاص خود را داشته وبابکارگیری نیروی آموزش دیده انتظامی(نه نظامی) سعی در کنترل آن می نماید.
باید توجه داشت که ترکیه نه تنها از این تحولات خاورمیانه دور نیست، بلکه در مرکز این تغییرات قرار داشته وحتی زودتر از منطقه و داوطلبانه تن به این تغییرات داده است .
این کشوراگر امروز مواجه با بحران های سیاسی واجتماعی از نوع منطقه ی آن نیست،(اگر ازنگاهی نیزمواجه با نوع خاص ازبحران باشد ، جنس وتحلیل متفاوت دارد.) فارغ از علل بین المللی تاثیر گذار بر این موضوع،پیش دستی درشروع اصلاحات سیاسی چون رویکرد کردی وعلوی از علل مهم در این موضوع بوده است. البته نمی توان برای ادامه این روند تظمینی قطعی داده وچگونگی تحولات آینده در ترکیه، نقش تعیین کننده در آن خواهد داشت.
البته نکته مهم این است که بدانیم ترکیه نیز برای رسیدن به نقطه ی که انجام تغییرات در این کشوررا ضروری نمود، دوره وحوادث تلخی را تجربه کرده است. تفاوت ترکیه با سایر کشورهای منطقه، در درس گیری از این تجربیات و اصلاح رفتار و از همه مهمتر اتخاذ به موقع تصمیمات استراتژیک در عرصه داخلی وخارجی بوده ومی باشد.
هوشمند ی ترک ها در درک شرایط و مدیریت موفق تحولات سبب شده آنان خود به استقبال تغییرات بروند. محصول این درک وتجربه برای ترکیه آن است که این کشور در حال حاضر ضمن مدیریت تحولات درونی خود ،ورود به تحولات منطقه نموده وبرای این کشور ها نیز نسخه درمان می پیچد.
استقرار دمکراسی وزیر مجموعه های آن چون وجود احزاب ورسانه های مختلف ، ،دستیابی به شاخص های توسعه سیاسی ،اقتصادی واجتماعی سبب شده است، شیو های تغییر در ترکیه نه چون کشور های منطقه ازطریق خیابانها ومیادین پیگیری، بلکه با بهرگیری از نهادهای مدنی وبه آرامی شگل گرفته وتعقیب گردد.
انتخابات پیش روی ترکیه و حوادث پس از آن باعملی شدن تغییر قانون اساسی در این کشور، اقدامات منجر به تغییرات ساختاری در ترکیه را نهادینه نموده وچهره جدیدی از این کشور ترسیم خواهد کرد. بستر سازی برای حضور ومشارکت همه اقوام ومذاهب در تعیین سرنوشت سیاسی خود واعطای حقوق قومی ومذهبی به آنان ، برای اولین بار در میان کشورهای اسلامی، مفهوم شهروندی را در ترکیه تحقق خواهد داد.در واقع ترکیه سعی دارد با دمکراتیک نمودن هر چه بیشتر ساختار این کشور، نظام سیاسی خود را بیمه کند.
ترکیه برخواسته از این تغییرات فارغ از حضور قدرتمند در منطقه و تاکید بر مدل خود به عنوان مدل الگو، با اقتصاد قوی در موضوعات مرتبط به دموکراسی وحقوق بشر به عنصر فشار در منطقه تبدیل شد ه و در این مسیر از پشتیبانی نظام بین الملل نیز بیش از گذشته برخودارخواهد شد.

https://ccsi.ir//vdcgry9x4ak9x.pra.html
ارسال نظر
نام شما
آدرس ايميل شما

عضويت در خبرنامه