به گزارش بنیاد مطالعات قفقاز، سایت حکومتی کالیبر جمهوری آذربایجان در گزارشی با عنوان "گرجستان صدای پای زنگزور را شنید" به بررسی تنش و مشکلات رخ داده برای کامیونداران آذری در مرز با گرجستان پرداخت. این رسانه حکومتی آذری با ارائه دلایل 3 گانه درباره این مسئله ضمن انتقاد از تفلیس درباره پیامدهای این مسئله به گرجستان هشدار و حتی به نوعی آن کشور را تهدید کرد. در این گزارش آمده است:
در هفتههای اخیر مسیر ترانزیتی از طریق گرجستان که برای شهروندان آذربایجانی مسیری آشناست، دچار اختلالات جدی شده است. این اختلالات که در ابتدا تصادفی تلقی میشدند، به الگو و رویهای تبدیل شده است که هیچ شباهتی به گذشته ندارد.
تأخیرهای اولیه در حرکت کامیونهای آذربایجانی در ابتدا یک مشکل فنی به نظر میرسید، اما ظرف چند روز مشخص شد که آنچه در حال رخ دادن است، فراتر از پیچیدگیهای معمول بوروکراتیک است. افراد بدون دلیل مشخص متوقف میشوند، زمان بررسی اسناد هفتهها طول کشیده و تلاشها برای دریافت توضیحات با آزردگی، پاسخهای طفرهآمیز و موقعیتهایی مواجه میشد که در آنها تصمیمات نَه بر مبنای مقررات بلکه به رفتار مأموران گمرک گرجستان وابسته است.
به گفته شاهدان منطق معمول مسیر در حال فروپاشی است. به برخی از وسایل نقلیه بلافاصله اجازه عبور داده میشود، برخی دیگر بدون هیچ توضیحی توقیف شده و برخی دیگر نیز بدون هیچ پروتکل یا اسناد رسمی بازگردانده شدند. رانندگان کامیون آذربایجانی از تأخیر در انجام امور اداری شکایت دارند. به گفته رانندگان با وجود درست بودن مدارک برخی از آنها تا حدود حتی 3 هفته در گمرک تفلیس معطل ماندهاند. به گفته سایت کالیبر، ماموران گمرک گرجستان به برخی رانندگان آذربایجانی گفتهاند: "وقتی کریدور زنگزور باز شد، از آنجا عبور خواهید کرد".
سایت کالیبر 3 دلیل را برای این اقدام گرجستان متصور است:
1) این رسانه حکومتی جمهوری آذربایجان اولین دلیل این اقدام را تغییر واقعیتهای لجستیکی در منطقه با ایجاد کریدور ادعایی زنگزور میداند. سایت کالیبر افزود: کریدور زنگزور به بخشی از زیرساختهای حمل و نقلی جدید تبدیل شده و دیر یا زود تعادل معمول در منطقه را تغییر خواهد داد. با توجه به انحصار چند دههای گرجستان بر لجستیک منطقه، درک و قبول یک مسیر جایگزین برای گرجستان مشکل است. سایت کالیبر در ادامه مدعی شد مسیر زنگزور به جای نقش جایگزین، ظرفیت اقتصادی همه کشورهای منطقه را تقویت خواهد کرد.
2) سایت کالیبر همچنین این مسئله را به تاثیر جامعه ارمنی مرتبط دانست. به گفته این رسانه آذری در گرجستان همیشه چهرههایی حضور داشتهاند که با جمعه ارمنی مرتبط بودهاند. هر چند این افراد مسیر کلی کشور را تعیین نمیکنند اما حضور آنها میتواند برخی حوزهها را تحت تاثیر قرار دهد. کالیبر افزود برای این افراد وجود جمهوری آذربایجان در حال توسعه یک واقعیت نامطلوب و آزاردهنده است. در بوروکراسی گرجستان، چنین احساساتی ممکن است نَه از طریق تصمیمات مستقیم بلکه از طریق ایجاد شرایطی که فنی به نظر میرسند، خود را نشان دهند.
3) کالیبر.آذ دلیل سوم را متوجه روسیه دانست. به گفته سایت کالیبر روابط گرجستان با روسیه در سالهای اخیر به گونهای تکامل یافته که نفوذ مسکو میتواند در برخی تصمیمات عملی دیده شود. به گفته این رسانه جمهوری آذربایجان، روسیه از توافقات مربوط به جاده ترامپ در واشینگتن ناراضی است از اینرو گروههای همسو با مسکو در گرجستان میتوانند از هر ابزاری برای فشار بر جمهوری آذربایجان از جمله ایجاد مشکل برای رانندگان جمهوری آذربایجان استفاده کنند.
انتقاد و هشدار
بخش دیگر گزارش سایت کالیبر به انتقاد و هشدار از گرجستان اختصاص داشت. این رسانه آذری با انتقاد از اقدام تفلیس در ایجاد مشکل برای رانندگان آذری گفت: روابط باکو و تفلیس مبتنی بر اعتماد، کمک متقابل و گشودگی بوده است. جمهوری آذربایجان همواره از گرجستان، حتی در دورههای دشوار حمایت کرده است. وضعیت فعلی رانندگان آذربایجانی باعث سردرگمی در جامعه ما شده است. از کشوری که از مزایای همکاری پایدار برخوردار است، انتظار میرود به حقوق شهروندان آذربایجانی احترام گذاشته و جریانهای تجاری را که در راستای منافع دو کشور قرار دارد را تضمین کند.
کالیبر.آذ در ادامه با لحنی هشدارآمیز به گرجستان نوشت: باکو هم مهربانی و هم بیعدالتی را به یاد دارد. بیعدالتی علیه جمهوری آذربایجان و شهروندانش هرگز بیپاسخ نمیماند. ایجاد موانع مصنوعی برای رانندگان کامیون آذربایجانی را نمیتوان یک حادثه جداگانه دانست. این منطقه در حال ورود به مرحلهای است که دیگر تضمینی برای عادات قدیمی ترانزیت وجود ندارد و مسیر زنگزور از یک بحث سیاسی به یک زیرساخت نوظهور تبدیل میشود. انحصار سنتی گرجستان دیگر قطعی نبوده و جمهوری آذربایجان در حال تقویت اهمیت خود به عنوان یک قطب نظامی و اقتصادی در قفقازجنوبی است. هرگونه اقدامی که اعتماد به مسیر گرجستان را تضعیف کند، در درجه اول بر منافع تفلیس اثرگذار است.
در بخش پایانی این گزارش که میتوان آن را به نوعی تهدید قومی گرجستان درنظر گرفت آمده است: جمهوری آذربایجان همواره نشان داده که کرامت شهروندانش و امنیت حقوق آنها قابل مصالحه نیست. در چنین مواقعی در نظر گرفتن یک عامل دیگر نیز مهم است. گرجستان محل زندگی یک جامعه بزرگ آذربایجانی است که برای آنها روابط بین دو کشور بخشی از زندگی روزمره آنهاست. جامعه آذری نسبت به هرگونه بیعدالتی و بیاحترامی به شدت حساس است. توجه به این نگرانیهای برای جمهوری آذربایجان همواره یک اولویت بوده است. جمهوری آذربایجان هرگز شهروندان و هموطنان خود را بدون حمایت، صرف نظر از محل زندگی آنها، رها نکرده است. این نه یک هشدار بلکه بخشی از واقعیت سیاسی است که همه باید به آن توجه کنند.
دریافت صفحه با کد QR