به گزارش بنیاد مطالعات قفقاز،سرگئی ملکونیان، پژوهشگر موسسه تحقیقات سیاست کاربردی ارمنستان (APRI) در سخنرانی در ایروان در مورد وقایع اخیر منطقه بیان کرد که اجرای مسیر ترامپ (TRIPP) و افتتاح جاده‌ها تحت توافقات حاصل شده در واشنگتن در ۸ آگوست، نه به دلیل منافع اقتصادی، بلکه به دلیل منافع ژئوپلیتیکی است.
این کارشناس موانع متعددی را که بر سر راه اجرای این مسیر وجود دارد، برشمرد. ملکونیان خاطرنشان کرد که اول و مهمتر از همه، روش اجرایی آن است - فقدان چشم‌انداز روشن از نحوه عملکرد جاده. دوم، مسئله واگذاری مسئولیت‌ها، به ویژه مسائل مربوط به گمرک و کنترل مرزی و ایمنی جاده‌ها مطرح است.
همانطور که ملکونیان در این زمینه اشاره کرد، این موضوع حداقل تا حدودی در بیانیه سه جانبه ۹ نوامبر بین پوتین، پاشینیان و علی‌یف مورد توجه قرار گرفته است. ملکونیان توضیح داد: «مشکل دیگر، مسئله تامین بودجه جاده است. درک این نکته مهم است که اگرچه ایالات‌متحده مبلغی را برای این مسیر اختصاص داده است، اما این مبلغ اندک است. بیشتر بودجه اختصاص داده شده برای توسعه ارتباطات و زیرساخت‌های مرزی در مناطق دیگری که مستقیما به جاده متصل نیستند، استفاده خواهد شد و همه اینها در چارچوب مسیر ترامپ است که به سرمایه‌گذاری قابل توجهی نیاز دارد.»
این کارشناس، دوره ریاست‌جمهوری ترامپ، به این معنی که دولت او تا انتخابات بعدی در قدرت خواهد ماند، را به عنوان مانع دیگری برای اجرای این مسیر ذکر کرد. وی خاطرنشان کرد: «اگر دولت ترامپ در نتیجه انتخابات بعدی کاخ سفید را ترک کند، به خصوص اگر دموکرات‌ها به قدرت برسند، علاقه به اجرای این مسیر به سادگی از بین خواهد رفت.»
در این راستا، وی خاطرنشان کرد که ارمنستان اساسا تقریبا سه سال دیگر فرصت دارد که دو سال آن صرف ساخت جاده خواهد شد. این کارشناس خاطرنشان کرد: «این بدان معناست که این کشور فقط یک سال فرصت دارد تا در مورد مسائل باقی مانده توافق کند که اجرای آن دشوار خواهد بود، با توجه به اینکه در این مسئله، مواضع ایران و روسیه را نیز باید در نظر گرفت.»
این شرق‌شناس سپس به چشم‌انداز یک محاصره جدید اشاره کرد و توضیح داد که اگر به این جاده دسترسی برون‌مرزی داده شود، تمام ارتباطات شرق به غرب از ارمنستان عبور خواهد کرد. در این زمینه، او همچنین این سوال را مطرح کرد که چگونه مسیر ترامپ در سیستم حمل‌و‌نقل کلی ارمنستان ادغام خواهد شد، با توجه به اینکه کل سود این کشور از این جاده محدود به عوارض گمرکی است که این کشور قادر به استفاده کامل از آن نخواهد بود.
در همین حال، به گفته ملکونیان، ارمنستان و جمهوری آذربایجان در حال حاضر حداقل دو خط آهن دارند. این شرق‌شناس معتقد است: "با این حال، امروز فقط موضوع ارتباط جمهوری آذربایجان با نخجوان مطرح است. اما با این وجود، هیچ تضمینی وجود ندارد که جمهوری آذربایجان، پس از دستیابی به هدف خود، راه‌های باقی مانده را از طریق خاک خود باز کند."
در نهایت، ملکونیان توجه را به عملکرد راه‌آهن جمهوری آذربایجان-ترکیه که از قبل عملیاتی شده است، جلب کرد. ملکونیان به ویژه خاطرنشان کرد که تنها 20 تا 30 درصد از ظرفیت حمل بار راه‌آهن موجود باکو-تفلیس-قارص مورد استفاده قرار می‌گیرد. ملکونیان در پایان گفت: «اساسا، معلوم می‌شود که انجام چنین سرمایه‌گذاری‌های کلان و ساخت جاده جدید وقتی حتی از نیمی از جاده موجود استفاده نمی‌کنید، هیچ فایده‌ای ندارد.»
به عنوان یادآوری، پروژه TRIPP (مسیر ترامپ برای صلح و رفاه بین‌المللی) یک جاده ۴۲ کیلومتری در جنوب ارمنستان است که مدیریت جاده را به مدت ۹۹ سال به یک شرکت مدیریتی آمریکایی واگذار خواهد کرد. کارشناسان معتقدند که این امر می‌تواند وضعیت ژئوپلیتیکی در قفقاز جنوبی را به طور قابل توجهی تغییر دهد.
دریافت صفحه با کد QR