برای نخستین بار در چند سال اخیر، حزب عدالت و توسعه در موقعیتی قرار گرفته که دیگر همچون سابق، حزب اول ترکیه نیست و از حزب کمالیست‌ها، عقب افتاده است.
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، رقابت بین احزاب و رهبران سیاسی ترکیه ادامه دارد و شواهد نشان می دهد که انتخابات آتی ترکیه، یک مبارزه نفس گیر و بسیار حساس خواهد بود.
کمتر از 10 ماه به برگزاری انتخابات 2023 ترکیه باقی مانده، اما شرکت های نظرسنجی، در همه استان های ترکیه مشغول کار و فعالیت هستند تا به قول خودشان نبض مردم ترکیه را بسنجند و تعیین کنند که کدام حزب و کدام رهبر، محبوبیت بیشتری دارد و کدام حزب در مسیر ضعف و افول قرار گرفته است.
 
نتایج یکی از تازه ترین نظرسنجی های انتخاباتی در ترکیه نشان می دهد که برای نخستین بار در چند سال اخیر، حزب عدالت و توسعه در موقعیتی قرار گرفته که دیگر همچون سابق، حزب اول ترکیه نیست و از حزب کمالیست ها عقب افتاده است.
آرای حزب اردوغان آب شد
هم اکنون صحنه سیاسی ترکیه، دو ائتلاف سیاسی مهم دارد.
الف) ائتلاف جمهور با مشارکت حزب عدالت و توسعه به رهبری رجب طیب اردوغان و حزب حرکت ملی به رهبری دولت باغچلی(حزب وحدت بزرگ به رهبری مصطفی دستیجی و حزب کمونیستی وطن به رهبری دوغو پرینچک، از شرکای غیررسمی همین ائتلاف هستند.)
ب) ائتلاف ملت با مشارکت حزب جمهوری خلق به رهبری کمال کلیچدار اوغلو و حزب خوب به رهبری خانم مرال آکشنر. (این ائتلاف، یک گروه گسترده با حضور 4 حزب دیگر نیز تشکیل داده که عملاً از آنها به عنوان ائتلاف 6 گانه مخالفین اردوغان نام برده می شود و احزاب سعادت، جهش و دموکراسی، آینده و همچنین حزب دموکرات در این ائتلاف حضور دارند.)
ج) حزب دموکراتیک خلق ها به عنوان مهمترین نهاد اقماری پ.ک.ک، همراه با احزاب متعلق به مصطفی ساری گل، امید ازداغ و چند حزب کوچک دیگر، در هیچ ائتلافی نیستند. اما نهاد اقماری پ.ک.ک، به تازگی ائتلاف سوم را با چند جریان کمونیستی کوچک به راه انداخته که البته ظرفیت رای قابل توجهی در صحنه سیاسی ترکیه ندارد.
 
اطلاعات تازه ترین نظرسنجی ها نشان می دهد که همزمان با فزاینده شدن بحران اقتصادی در ترکیه و بالا رفتن نرخ کالاهای اساسی، حامل های انرژی، هزینه حمل و نقل و گسترده تر شدن میزان فقر در ترکیه، میزان آرا و محبوبیت حزب عدالت و توسعه، به شکل چشمگیری کم و کمتر شده است.
شرکت تحقیقاتی ALF ترکیه، از 25 تا 27 آگوست 2022 یک تحقیق وسیع با جامعه هدف 4400 نفری انجام داد. این موسسه در چند ماه گذشته، به طور مداوم و دست کم هر ماه دوبار، در چندین استان ترکیه، دست به نظرسنجی زده تا روند تغییر ذائقه سیاسی مردم را نشان دهد. نتایج تحقیق ALF نشان داده که رقابت دو ائتلاف اصلی از این قرار است:
ائتلاف جمهور (اردوغان و باغچلی): 33.7٪ درصد.
ائتلاف ملت (کلیچدار اوغلو و آکشنر): 47٪ درصد.
انتشار این نظرسنجی، در رسانه های مخالف اردوغان با استقبال و سر و صدای فراوانی روبرو شد و کمال کلیچدار اوغلو رهبر حزب جمهوری خلق خطاب به هواداران ائتلاف ملت اعلام کرده که اردوغان رفتنی است و کافیست آنان تا چند ماه دیگر وضعیت اقتصاد بحران زده ترکیه را تحمل کنند.
وقتی که حزب اردوغان دوم شد
یکی از مهم ترین ابعاد نتایج نظرسنجی شرکت تحقیقاتی ALF ترکیه، این است که برای نخستین بار، نشان داده که حزب عدالت و توسعه در ترکیه حزب نخست نیست و به جایگاه دوم سقوط کرده است.
نتایج استخراج شده توسط شرکت تحقیقاتی ALF در مورد میزان آرا و درصد جداگانه هر کدام از احزاب سیاسی ترکیه، از این قرار است:
 
1.حزب جمهوری خلق (کلیچدار اوغلو) 28.3 درصد.
2.حزب عدالت و توسعه (اردوغان) 27 درصد.
3.حزب خوب (آکشنر) 18.2 درصد.
4.حزب دموکراتیک خلق ها (اقماری پ.ک.ک) 8.2 درصد.
5.حزب حرکت ملی (باغچلی) 6.7 درصد.  
6.حزب جهش و دموکراسی (باباجان) 2.3 درصد.
7.حزب تغییر ترکیه (مصطفی ساری گل) 2.1 درصد.
8.حزب ظفر (اوزداغ) 1.7 درصد.
9.حزب مملکت (محرم اینجه) 1.2 درصد.
10.حزب آینده (داود اوغلو) 1.1 درصد.
11.حزب سعادت (کاراملا اوغلو) 1 درصد.
12.سایر احزاب 1.7 درصد.
همچنان که گفته شد، ائتلاف ملت یعنی دو حزب اصلی مخالف اردوغان در مجموع 47 درصد رای دارد و ائتلاف اردوغان و باغچلی نیز صاحب حدود 34 درصد است. با این حساب، اگر آرای باباجان، داود اوغلو و کاراملا اوغلو نیز به ائتلاف ملت افزوده شود، ائتلاف ملت به 51 درصد خواهد رسید که برای تحمیل یک شکست سنگین بر اردوغان رای بالایی است.
مقایسه نظرسنجی جدید با نتایج پیشین
مرور نظرسنجی های پیشین شرکت های معتبر ترکیه نشان می دهد که تا همین یک ماه پیش، رقابت دو حزب مهم ترکیه از این قرار بود:
حزب عدالت و توسعه 28.4 درصد.
حزب جمهوری خلق 27.2 درصد.
اگر دو ماه به عقب بازگردیم، می بینیم که آرای حزب اصلی مخالفین اردوغان کمتر بوده و بعدها بالا رفته است. دو ماه پیش، میزان آرا به این شکل بود:
حزب عدالت و توسعه 28.5 درصد.
حزب جمهوری خلق 24.3 درصد.
 
اما حالا، شرایط برای حزب اردوغان بدتر شده و شاهد یک جابه جایی آشکار و رسیدن به چنین تفاوت معنی دار و مهمی هستیم:
1.حزب جمهوری خلق (کلیچدار اوغلو) 28.3 درصد.
2.حزب عدالت و توسعه (اردوغان) 27 درصد.
در پایان باید گفت، رقابت انتخاباتی سال 2023 میلادی برای اغلب احزاب ترکیه از اهمیت بالایی برخوردار است. اما برای حزب عدالت و توسعه، این رقابت، یک مبارزه پیچیده است که می تواند تعیین کننده حیات و ممات این حزب قدیمی ترکیه باشد.
حالا پس از 20 سال از زمامداری حزب مزبور، اغلب تحلیل گران سیاسی ترکیه به این نتیجه رسیده اند که احتمال تغییرات و اصلاحات جدی در حزب عدالت و توسعه و دولت اردوغان، بعید و دور از ذهن است و به احتمال قوی، بحران اقتصادی موجود و سیاست های ناکارآمد دولت اردوغان، به زمامداری این حزب در ترکیه پایان خواهد داد.