تودی‌آذ: حوادثی که در منطقه اتفاق می‌افتد اهمیت سفر سردار حسین دهقان وزیر دفاع جمهوری اسلامی ایران به باکو را چند برابر کرده است. به طور ویژه می‌خواستیم بدانیم ایران چه نوع سلاح‌هایی را می‌تواند به جمهوری آذربایجان بفروشد و یا جمهوری آذربایجان کدام نوع اسلحه را می‌خواهد از ایران خریداری کند؟
پاک‌آیین: در این سفر خطوط کلی همکاری‌های دفاعی دو کشور مشخص شده است. قرار است کمیسیون مشترک همکاری دفاعی ایران و جمهوری آذربایجان که مسؤولیت آن بر عهده وزیران دفاع دو کشور است، تشکیل گردد و این کمیسیون موارد همکاری را بررسی و راهکارهای اجرایی آن را مشخص کند.
تودی‌آذ: با توجه به بیانات آقای حسن روحانی در باکو مبنی بر ضرورت حل مسالمت‌آمیز مناقشه قره‌باغ و این که گروه مینسک از عهده این کار نمی‌تواند برآید ایران چه راه حلی برای این مناقشه پیشنهاد می‌کند؟
پاک‌آیین: ما معتقدیم جهت حل مسالمت‌آمیز مناقشه قره‌باغ، گروه مینسک که مسئول حل مناقشه است باید وظایف خود را به طور بی‌طرفانه و عادلانه با تأکید بر مبانی حقوق بین‌الملل انجام دهد و اجرای قطعنامه‌های بین‌المللی یکی از راه‌های حل مناقشه است و اگر لازم باشد ایران هم می‌تواند به روند حل مناقشه کمک کند.
تودی‌آذ: می‌خواستیم در خصوص مناقشاتی که در منطقه و کشورهای عربی وجود دارد صحبت کنیم. کشورهای غربی برای مبارزه با داعش یک ائتلافی بوجود آوردند ولی هیچ موفقیتی بدست نیاوردند. با توجه به این که داعش در نزدیکی مرزهای ایران موجب نگرانی کشور شما نیز هست، آیا از بین بردن این گروه تروریستی این قدر سخت است؟
پاک‌آیین: داعش یک گروه تروریستی است که توسط قدرت‌های غربی و با حمایت چند کشور منطقه تشکیل و تجهیز شده و در جهت منافع آمریکا و اسرائیل و برای بی‌ثباتی کشورهای مسلمان فعالیت می‌کند و کشورهای جهان به خصوص جهان اسلام باید برای مقابله و ریشه‌کن کردن این گروه تروریستی، جدی باشند و جبهه واحدی داشته باشند. ما فکر نمی‌کنیم کشورهای غربی و به خصوص آمریکا برای مبارزه با داعش جدی باشند و ائتلاف آنها علیه داعش، بیشتر جنبه نمایشی دارد و جدی نیست.
تودی‌آذ: اخیرا شاهد موفقیت ایران در سطح بین‌المللی و تفاهم اولیه در مذاکرات هسته‌ای بوده‌ایم. بر اساس این توافق ایران دو سوم از سانتریفیوژهای خود را کاهش می‌دهد و در مقابل، کشورهای غربی تحریم‌های ایران را لغو می‌کنند. ولی یک وضعیت نامشخص بوجود آمده است. به طوری که طرفین هر کدام می‌خواهند قدم نخست را طرف مقابل بردارد. با توجه به این امر، شما توافق نهایی بین ایران و کشورهای غربی را چگونه پیش‌بینی می‌کنید؟
پاک‌آیین: آنچه كه توافق شده و از نظر ما مسلم است این كه تمامی تحریم‌های اقتصادی و مالی در روز اجرایی شدن توافق باید برداشته شود. در واقع آن روز كه توافق می‌كنیم، توافقات ما اجرایی خواهد شد و در همان روز همه تحریم‌های اقتصادی و مالی قطعا باید لغو شود.
تودی‌آذ: آقای اردوغان رئیس جمهور ترکیه بارها از ترکیب شورای امنیت انتقاد کرده و گفته است عادلانه نیست که این شورا در اختیار پنج کشور باشد و پیشنهاد کرده‌اند که یک کشور مسلمان نیز به عنوان نماینده کشورهای اسلامی در این شورا عضو دائمی شود. جمهوری اسلامی ایران در بین کشورهای اسلامی هم از نظر اراضی، هم از نظر جمعیت و هم از نظر نفوذ بین‌المللی مهم‌ترین کشور است. آیا ایران مایل است که به عنوان نماینده کشورهای اسلامی در این شورا حضور داشته باشد؟ آیا کشورهای اسلامی می‌توانند اختلافات مذهبی را کنار گذاشته و نامزدی کشور شما را بپذیرند؟
پاک‌آیین: ما هم معتقدیم که ترکیب شورای امنیت و وظایف و تصمیمات آن عادلانه نیست و معمولا تصمیمات این شورا به نفع ظالم و نه مظلوم بوده است. به دلیل این بی‌عدالتی که بر شورای امنیت حاکم است فعلا امکان ورود کشورهای اسلامی از جمله ایران به این شورا وجود ندارد.
تودی‌آذ: اردوغان در حوادث یمن ایران را متهم کرد و خود ترکیه از حمله به یمن حمایت نمود و چند روز بعد رئیس جمهور ترکیه به ایران سفر کرد و در آنجا با همتای ایرانی خود اعلام کردند که برای ما مسلمانان مهم هستند نه مذهب. آیا در مناسبات بین ترکیه و ایران اختلاف نظر مذهب است یا چیز دیگر؟
پاک‌آیین: روابط ایران و ترکیه دوستانه و استراتژیک است و آینده روشنی دارد. البته در مورد تحولات منطقه از جمله در سوریه و یمن ما اختلاف‌نظرهایی داریم که با استمرار مذاکرات این اختلاف نظرها کمتر شده است.
تودی‌آذ: حجم مبادلات تجاری بین دو کشور ۵۰۰ میلیون دلار است. ولی با توجه به ظرفیت‌های موجود بین ایران و جمهوری آذربایجان، این رقم بسیار ناچیز است. پیش‌بینی شما در رابطه با افزایش حجم مبادلات تجاری بین دو کشور چیست؟
پاک‌آیین: بهبود روابط بخش خصوصی برای افزایش حجم مبادلات تجاری بین ایران و جمهوری آذربایجان ضروری است. هر دو طرف کالا صادر و یا وارد می‌کنند. برخی موانع در پیش روی ما برداشته و یا کاهش می‌یابد. در حال حاضر افزایش تعداد کامیون‌های باری در گذرگاه‌های مرزی مشاهده می‌شود. علاوه بر این، مراحل صدور روادید برای اتباع ایران از سوی جمهوری آذربایجان تا حدودی تسهیل شده است. با توجه به ظرفیت‌های موجود و کاهش موانع گمرکی و ایجاد تسهیلات ویزایی فکر می‌کنم حجم مبادلات تجاری دو کشور در سال ۲۰۱۵ احتمالا تا دو برابر افزایش یابد.
تودی‌آذ: طرح‌های «تاپ» و «تاناپ» یکی از طرح های انرژی مهم در منطقه است. وزیر نفت ایران چندی پیش پیوستن به طرح‌های یادشده را امکان‌پذیر دانست. موضع ایران در رابطه با این موضوع چیست؟
پاک‌آیین: هنوز این موضوع در دست بررسی است. ولی نخست ما باید ظرفیت صادرات را افزایش دهیم. ایران چندین میدان در خلیج فارس دارد که باید آنها را فعال‌تر کند. اگر سطح صادرات گازی ما به سطح لازم برسد و مطابق منافع ایران باشد می‌توانیم به این طرح‌ها بپیوندیم. در حال حاضر ایران سالانه ۷۰۰ میلیارد متر مکعب گاز تولید می‌کند و در نظر دارد این رقم را در یک یا دو سال آینده به یک میلیارد و ۱۰۰ میلیون متر مکعب برساند. اگر تا سال ۲۰۱۸ تولیدات در سطح برنامه‌ریزی باشد می‌توانیم در طرح‌های منطقه‌ای مشارکت کنیم. همان طور که می‌دانید آغاز صادرات گاز از طریق طرح های «تاپ» و «تاناپ» در سال ۲۰۱۸ در نظر گرفته شده است. ما هنوز زمان برای فکر کردن داریم.
تودی‌آذ: اخیراً روابط ایران و جمهوری آذربایجان با سیر صعودی توسعه می‌یابد. سفرهای متقابل رؤسای جمهور دو کشور در سال گذشته و سفرهای مقامات عالی‌رتبه باعث تقویت بیش از پیش این روابط شده است. همان طور که می‌دانیم، عملیات ساخت خط راه‌آهن «قزوین ـ رشت ـ آستارا» ادامه دارد. در حال حاضر احداث این خط راه‌آهن در چه وضعیتی است؟
پاک‌آیین: ساخت این راه‌آهن در مسیر قزوین به رشت مراحل پایانی خود را دنبال می‌کند و امیدواریم در سال جاری تمام شود. برای احداث مسیر رشت ـ آستارا نیز مذاکراتی میان تهران، مسکو و باکو برای چگونگی مشارکت در این اقدام در جریان می‌باشد. https://ccsi.ir//vdccpoqs.2bqx48laa2.html
ccsi.ir/vdccpoqs.2bqx48laa2.html