به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، «عبدالباری عطوان» تحلیلگر مطرح جهان عرب در سرمقاله روزنامه فرامنطقهای «رای الیوم» نوشت: «رجب طیب اردوغان» رئیسجمهوری ترکیه، هفته پیش بعد از دیدار با «فایز السراج» نخستوزیر دولت وفاق لیبی- که از سوی جامعه جهانی به رسمیت شناخته شده است- در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران ترک درخصوص دلایل مداخله ترکیه در لیبی گفت: «مداخله ما در چارچوب حفظ مشروعیت انجام میشود. خلیفه حفتر رهبر قانونی لیبی نیست و بر خلاف دولت وفاق، که از مشروعیت بینالمللی برخوردار است، رژیمی غیرقانونی را نمایندگی میکند.»
چه بسا این اظهارات اردوغان نزد بسیاری یادآور اظهارات مشابه سعودی است که بر زبان شاهزاده «محمد بن سلمان» ولیعهد آن در توجیه آغاز عملیات نظامی موسوم به «طوفان قاطعیت» در یمن و تشکیل ائتلافی عربی از 10 دولت، رانده شد؛ ائتلافی که در آن قطر، امارات، پاکستان، مالزی، کویت، مصر و برخی دیگر از کشورها در کنار عربستان سعودی عضو شدند ولی در نهایت این ائتلاف بعد از عقبنشینی دیگران به عربستان سعودی و امارات محدود شده است.
بر این باور نیستیم که این «توجیه» یا «سرپوش گذاشتن» بر مداخله نظامی ترکیه در منازعه لیبی بسیاری را متقاعد خواهد کرد؛ چرا که بهایی که ممکن است ترکیه از طریق اعزام نیروها و تجهیزات نظامی به لیبی به منظور حمایت از دولت «قانونی» وفاق در طرابلس و نیز جلوگیری از سیطره نیروهای ژنرال حفتر بر پایتخت، پرداخت کند- نتایجش هر چه باشد- بسیار گزاف خواهد بود.
اردوغان تا کنون انگیزههای واقعی پشت هرگونه مداخله نظامی مستقیم کشورش را فاش نکرده است، ولی برخی گزارشهای اطلاعاتی غربی میگویند که بارزترین این دلایل تلاش برای ایجاد پایگاه نظامی در طرابلس- مشابه پایگاه نظامی در دوحه و مقدیشو- است که به استراتژیک رئیسجمهوری ترکیه در سیطره بر دریای مدیترانه خدمت میکند و در چارچوب رقابت او با کشورهای اروپایی مشرف بر آن انجام میشود.
افزون بر انگیزههای نظامی استراتژیک، لیبی در دیدگاه اردوغان و کارشناسان اقتصادیاش فرصتی اقتصادی و تجاری عظیم برای شرکتهای ترکیه است. لیبی یک کشور شکستخوردهای است که زیربناهای اساسی آن در نتیجه جنگ مستمر از 10 سال پیش تاکنون کاملا ویران شدهاند و به کارگاه بازسازی جامع در بخشهای مختلف از جمله آب و برق، فناوری، مسکن و بهداشت نیاز دارد و بعید نیست که بازاری پررونق برای تولیدات صنایع نظامی پیشرفته ترکیه شود و نمیتوان بُعد ایدئولوژی آن را از نظر دور نگهداشت. دولت وفاق، که ماهیت اسلامی «اخوانی» بر آن غالب است و رئیسجمهوری ترکیه به حمایت از اخوان المسلمین معروف است، نمیخواهد دولتشان در لیبی، پس از شکست همتایشان در مصر، بازنده شود.
هر کسی که فکر میکند جنگ شعلهور شده در لیبی میان فائز السراج و حفتر و نیروهایش است، اشتباه میکند؛ چرا که آن جنگی میان نیروهای بینالمللی و منطقهای است. پایان دادن (به جنگ) فقط از طریق توافق بینالمللی ممکن است و چه بسا این امر را اظهارت «آنگلا مرکل» صدراعظم آلمان توجیه میکند که خواستار برگزاری نشستی طی روزهای آتی در برلین درباره لیبی شده است و از کشورهای بزرگ در کنار مصر، آمریکا، الجزایر، تونس، قطر، امارات، ایتالیا، ترکیه، فرانسه، یونان و قبرس خواسته است تا درباره راهحلهای این بحران بحث و بررسی کنند.
اردوغان روسیه را به حمایت از ژنرال حفتر و ایستادن در سنگرش در کنار مصر، امارات و عربستان سعودی میکند. اردوغان گفته است که یک شرکت امنیتی روسیه معروف به «واگنر» در حال اعزام جنگجویانی مزدور برای جنگیدن در کنار حفتر است و برای اعزام هیئتی به مسکو برای رایزنی با مسئولان روسی درباره این مساله و مسائل دیگر در این پرونده برنامهریزی میکند. اگر این اتهامات واقعیت داشته باشد شرکت واگنر شبیه شرکت «بلک واتر» است.
اقدام ترکیه به فعالسازی دو تفاهمنامهای که اردوغان با السراج امضا کردهاند فتیله جنگی خطرناک در لیبی، مشابه جنگ در سوریه، را شعلهور کند. طبق تفاهمانه نخست، مرزهای دریایی در دریای مدیترانه دوباره ترسیم میشود که سهم زیادی از ذخایر گازی در اختیار ترکیه قرار میگیرد و بارزترین بندهای تفاهمنامه دوم، امنیتی- نظامی است و همچنین در صورت درخواست دولت وفاق، ترکیه تجهیزات نظامی و سربازنی به طرابلس اعزام میکند.
https://ccsi.ir//vdccmiqi.2bqix8laa2.html
ccsi.ir/vdccmiqi.2bqix8laa2.html