به گزارش خبرنگار دفتر منطقه‌ای خبرگزاری فارس، «موسسه مطالعات استراتژیک قزاقستان» که تحت نظر ریاست جمهوری این کشور می‌باشد،10 رویداد مهم آسیای مرکزی در سال 2016 که نقش کلیدی در توسعه سیاسی، اقتصادی و امنیت منطقه ایفا می‌کنند، را مطرح نموده است.
وخامت اوضاع بازارهای جهانی و رکود اقتصادی
در سال 2016، روند اقتصاد جهانی به احتمال زیاد منفی خواهد بود و مهم‌ترین اقتصادهای جهانی رشد آهسته‌ای خواهند داشت. عوامل نامطلوبی نیز بر این وضعیت تأثیر می‌گذارند که از جمله آن، سیاست‌های پولی « فدرال رزرو» (بانک مرکزی ایالات متحده آمریکا)، کاهش رشد اقتصادی چین، فشار مستمر بر اتحادیه اروپا و روسیه به دلیل تحریم‌های متقابل، کاهش تقاضا در بازارهای کالا و همچنین عوامل غیر اقتصادی مانند درگیری‌های نظامی، مهاجرت، تغییرات محیط زیست و آب و هوا می‌توان اشاره کرد.
در نیمه اول سال 2016، بازار نفت تحت تاثیر عوامل منفی مانند سیاست‌های پولی سیستم فدرال رزرو، عرضه بیش از حد، فشار «اوپک» به تولید کنندگان نفت غیر متعارف، امکان ورود آمریکا به بازار جهانی نفت و افزایش پتانسیل صادرات ایران از آن جمله خواهند بود. ادامه روند قیمت‌های پائین در بازارهای کالای جهانی تاثیر منفی بر اقتصاد آسیای مرکزی خواهد داشت و توسعه این کشورها محدود باقی می‌ماند.
راه‌های جدید تعامل اقتصادی در اوراسیا
در سال 2016، اتحادیه اقتصادی اوراسیا (EEU) اولین سالگرد تاسیس خود را جشن می‌گیرد و در نتیجه، ارزیابی مقدماتی عملکرد این اتحادیه امکان‌پذیر خواهد بود.
این امر به ترسیم چشم‌انداز کلی همکاری‌های اقتصادی در اوراسیا، کمک خواهد نمود. سال بعد نیز دوره توسعه فشرده همکاری بین‌المللی برای اتحادیه اقتصادی اوراسیا خواهد بود به ویژه برخی پیشرفت‌های جدید از قبیل ایجاد مناطق آزاد تجاری با تعدادی از کشورها و همچنین ادامه روند همکاری با تعدادی از سازمان‌های بین‌المللی صورت خواهد گرفت، سال 2016 سال ریاست قزاقستان در اتحادیه اقتصادی اوراسیا است.
سرمایه‌گذاری گسترده‌تر چین در آسیای مرکزی
در سال 2016 چین، شریک اصلی تجاری آسیای مرکزی خواهد بود. علاوه بر این، روند آشکار حضور رو به رشد «پکن» در سرمایه‌گذاری پروژه‌های حمل و نقل و همچنین صنعت پردازش با هدف نوسازی اقتصاد آسیای مرکزی دیده می‌شود. در سال 2016، تلاش‌ها جهت پیوستن به طرح کمربند اقتصادی جاده ابریشم و اتحادیه اقتصادی اوراسیا، افزایش خواهد یافت.
در ماه مارس، «کنگره ملی خلق چین» سیزدهمین برنامه 5 ساله خود را ارائه می‌دهد. انتظار می‌رود طرح کمربند اقتصادی جاده ابریشم در اولویت این برنامه‌ها باشد. این بدان معنی است که برنامه‌های انتقال شرکت‌ها به کشورهای خارج از چین، از جمله کشورهای آسیای مرکزی راه اندازی خواهد شد. شهر «هانگژو» چین در سپتامبر 2016 میزبان «اجلاس جی 20» خواهد بود و بر نقش جدید چین تاکید خواهد شد.
افزایش نقش افغانستان در موضوعات امنیتی منطقه
در سال 2016، از طرف سازمان‌های بین‌المللی توجه بیشتری به سمت افغانستان صورت خواهد گرفت. ناامنی و حملات تروریستی در این کشور ادامه خواهد داشت. بنابراین، تحکیم قدرت و توانایی دولت افغانستان در وضعیت کنونی برای جامعه بین الملل و کشورهای منطقه بسیار مهم است.
افزایش فعالیت‌های تروریستی و در نتیجه افزایش استفاده از زور، مداخله‌کنندگان مهم خارجی را به انجام اقدامات فعال‌تر با هدف حل اوضاع افغانستان، ترغیب می‌نماید.
افزایش تهدیدات تروریستی
همانطور که جنگ در سوریه و اطراف آن شدت می‌گیرد، خطرات تهدیدات تروریستی نیز افزایش خواهد یافت. روند مستمر پیوستن مردم کشورهای آسیای مرکزی به «داعش» و دیگر گروه‌های افراطی، خطرات امنیتی را افزایش می‌دهد. بر این اساس، نیاز به پیدا کردن مکانیسم‌هایی برای مقابله با تهدید تروریستی یکی از وظایف اصلی کشورهای منطقه خواهد بود.
علاوه بر این، تنش بین بازیگران جهانی و منطقه‌ای درگیر در جنگ سوریه، وضعیت سیاسی بین‌المللی را پیچیده می‌کند که می‌تواند تبدیل به یک چالش جدید برای کشورهای آسیای مرکزی شود.
تلاش فزاینده کشورهای آسیای مرکزی در مورد امنیت منطقه
سال 2016، سال پر جنب و جوشی برای نهادهای امنیتی و همکاری‌های منطقه‌ای خواهد بود: برخی نشست‌ها از جمله، «سازمان همکاری شانگهای» و «شورای سازمان کنفرانس اسلامی وزرای خارجه» در تاشکند، «اجلاس خزر» در آستانه و «شورای همکاری کشورهای ترک زبان» در قرقیزستان برگزار خواهد شد. همچنین انتظار می‌رود گفت‌وگوی منطقه‌ای به شکل «C5 + 1» با ایالات متحده آمریکا، «اتحادیه اروپا + آسیای مرکزی»، و «آسیای مرکزی + ژاپن» انجام گیرد.
انتخابات
در سال 2016، انتخابات بزرگی در کشورهای آسیای مرکزی و منطقه برگزار می‌شود. انتخابات پارلمانی و محلی، آزمایش جدی برای دولت افغانستان می‌باشد. وخامت اوضاع کنونی این کشور، برگزاری انتخابات امسال در افغانستان را با ابهام مواجه کرده است. انتخابات محلی قرقیزستان نیز با توجه به انتخابات آینده ریاست جمهوری در سال 2017 به همین اندازه مهم خواهد بود. انتخابات پارلمانی در قزاقستان مرحله جدیدی در نوسازی سیاسی و اجتماعی این کشور آغاز خواهد نمود.
انتخابات «نمایندگان مجلس» و «مجلس خبرگان رهبری» ایران در ماه فوریه، انتخابات «مجلس دومای روسیه» در ماه سپتامبر و انتخابات «ریاست جمهوری آمریکا» در ماه نوامبر تاثیر زیادی بر کشورهای آسیای مرکزی خواهد داشت.
تحول جدید در پروژه‌های حمل و نقل و انرژی منطقه
در سال 2016، تعدادی پروژه‌های انرژی و حمل و نقل که افزایش همکاری‌های اقتصادی بین منطقه‌ای را به دنبال خواهد داشت، اجرا می‌شود. ساخت و ساز خط لوله گاز «تاپی» و خطوط انتقال انرژی از آسیای مرکزی به آسیای جنوبی «کاسا 1000» از مهم‌ترین این پروژه‌ها خواهد بود.
ازبکستان درصدد احداث راه آهن «آنگرن-پاپ» می‌باشد که نقش مهمی در کریدور حمل و نقل بین‌المللی «چین-آسیای مرکزی- اروپا» خواهد بود. قزاقستان در حال برنامه‌ریزی برای گسترش «بندر آکتائو» به شمال و تکمیل ساخت و ساز «بندر کروک فری» می‌باشد. این بنادر به 2 جزء مهم سیستم حمل و نقل داخلی و بین‌المللی تبدیل خواهند شد.
قزاقستان، سهم خود را از بزرگراه قاره‌ای «غرب چین، غرب اروپا» احداث خواهد نمود. علاوه بر این، انتظار‌می رود در سال 2016 پروژه «راه آهن ایران-افغانستان» به عنوان بخشی از مسیر حمل و نقل «ایران-افغانستان-تاجیکستان-قرقیزستان» اجرا شود.
بازگشت ایران به عرصه‌های بین المللی و منطقه‌ای
ایران پس از لغو تحریم‌های بین‌المللی فعالیت‌های اقتصادی و سیاسی خود را افزایش خواهد داد. در حال حاضر «تهران» قصد دارد تولید نفت را تا رسیدن به سطوح قبل از تحریم افزایش دهد که این اقدام، رقابت سخت‌تری در میان تولیدکنندگان نفت و فشار مضاعفی بر قیمت نفت، ایجاد خواهد کرد.
انتظار می‌رود تهران به لحاظ سیاسی و اقتصادی، به منطقه آسیای مرکزی و دریای خزر بازگردد. به خصوص توسط همکاری با اتحادیه اقتصادی اوراسیا و مشارکت در پروژه کمربند اقتصادی جاده ابریشم، فرصت‌های تجاری جدیدی به ویژه در بخش حمل و نقل و ارتباطات برای این کشور به ارمغان خواهد آورد.
علاوه بر این، انتظار می‌رود تهران برای ارتقاء جایگاه خود در سازمان همکاری شانگهای تلاش نماید که به نوبه خود، افزایش نقش ایران به رقابت بیشتر در منطقه منجر می‌شود.
عضویت غیر دائم قزاقستان در شورای امنیت سازمان ملل
عضویت غیردائم قزاقستان در شورای امنیت سازمان ملل در سال 2017-2018 رویداد بسیار مهمی برای این کشور و در کل منطقه آسیای مرکزی خواهد بود و جایگاه این کشورها را تقویت خواهد کرد.
این فرصت به قزاقستان اجازه می‌دهد به طور مستقیم در شکل دادن برنامه امنیت جهانی شرکت داشته باشد. https://ccsi.ir//vdcae6n6.49nee15kk4.html
اشتراک گذاری :
ccsi.ir/vdcae6n6.49nee15kk4.html
ارسال نظر
کليه حقوق اين سايت متعلق به بنياد مطالعات قفقاز بوده و استفاده از مطالب آن با ذکر منبع بلامانع است.
