بردی محمداف که در تاریخ 24/11/95 مجددا برای دور سوم به عنوان رئیس جمهور ترکمنستان انتخاب شد؛ از تقویت امنیت در آسیای میانه به عنوان یکی از مفاهیم سیاست خارجی ترکمنستان در7  سال آینده نام برد. رئیس جمهور در سخنرانی خود در نشست دولت که دیپلماتهای ترکمنستان در خارج از کشور نیز دعوت شده بودند؛17  بند اصلی سیاست خارجی را ذکر نمود که بر اساس آن دولت ترکمنستان در سالهای 2017-2023 فعالیت خواهد کرد.  
رئیس جمهور در نشست مذکور عنوان نمود: «امروز جهان به سرعت در حال تغییر است؛ ساختارهای سیاسی و اقتصادی متنوعی وجود دارد و تهدیدات و چالشهای جدیدی وجود دارد. چنین شرایطی نیاز به اجرای سیاست خارجی مسئولانه و عمیقا سنجیده دارد که کشور ما بر اساس اصول تعریف شده روشن و همچنین قانون بی طرفی با اتکاء بر تجربه تاریخی مردم، سنتها، آداب و رسوم و موازین اخلاقی را طی یک قرن جذب خود نموده است.
در تدوین سیاست خارجی ترکمنستان برای سالهای 2017-2023 ، توجه داشته باشید که در این سند محتوا و اولویتهای همکاریهای بین المللی کشور در میان مدت تعریف میشود. در این سند همچنین اهداف جدید و شرایط توسعه جهانی و منطقه ای نشان داده شده است. به عنوان یک دولت مسئول، موظفیم اقدامات لازم را در ارتباط با این اهداف با تشریح دیدگاه ها و نظرات بکار گیریم.
حوزه های اصلی که بر اساس آن باید در سالهای آینده در چارچوب «سیاست خارجی ترکمنستان در سالهای  2017-2023 » فعالیت نمود؛ به شرح زیر است:

1 - همکاری گسترده با سازمان ملل متحد و اهداف استراتژیک فعالیت بین المللی کشور ما به عنوان کشوری بی طرف باقی میماند. ما همیشه برای حل مسائل مهم بین المللی تاکید میکنیم که سازمان ملل متحد ابزار اصلی است. ترکمنستان با قدردانی فراوان از حمایت و به رسمیت شناختن بی طرفی خود توسط جامعه ملل، مسئولیت ویژه ای نسبت به این سازمان دارد. تلاش خواهیم نمود با این سازمان در تقویت صلح و امنیت بین المللی همکاری کنیم و همیشه کمک خواهیم نمود.

2 - دولت بی طرف ما به طور فعال در حل مسائل مهم حفظ زیست محیطی، مدیریت منابع آب، پیشگیری و کاهش بلایای طبیعی مشارکت خواهد داشت. دولت ما برای جلب سازمان ملل برای حل گسترده و موثر این مسائل کمک خواهد کرد. 

3 - در این راستا می خواهم به اهمیت ویژه دیپلماسی آب و زیست محیطی ترکمنستان اشاره کنم. در چارچوب ریاست ترکمنستان در بنیاد بین المللی نجات دریای آرال در سالهای 2016-2019 ضروریست مفاد قوانین مربوطه اجرایی گردد.

4 - باید به وضوح و مستمر مفاد قطعنامه های مجمع عمومی مربوط به ترانزیت مورد اطمینان و پایدار منابع انرژی را اجرا کنیم. باید در این راستا همکاری فعال با کشورهای عضو سازمان ملل متحد و دبیرخانه این سازمان را ادامه دهیم. شرایط مطلوب برای کار گروه کارشناسان بین المللی در تدوین چند جانبه اسناد حقوقی - بین المللی برای تامین امنیت انرژی و ایجاد سیستم پایدار انرژی را ایجاد کنیم. همه چیز در آینده در این حوزه کاری باید سازمان یافته و در سطح بالا انجام شود.

5 - سیستم حمل و نقل باید یکی از خطوط کلیدی همکاری با سازمان ملل و نهادهای تخصصی آن باشد. در این رابطه جامعه عمل پوشاندن ابتکارات کشور ما در زمینه ایجاد کریدورهای ترانزیتی ضروری است. فعالیت برای تبدیل آسیای میانه به مرکز بزرگ ترانزیت در مقیاس قاره ای انجام میگیرد. کنفرانس جهانی حمل و نقل پایدار که در عشق آباد در ماه نوامبر سال گذشته برگزار شد؛ از اهمیت بین المللی برخوردار است و نقطه شروعی برای برقراری روابط بین الملل در زمینه مسائل ترانزیتی بود. در آینده باید کارهای آغاز شده در این مسیر را همچنان ادامه دهیم؛ تا اسناد نهایی مورد تصویب و اجرایی واقع گردد.

6 - دولت ما طبق برنامه، روابط با دیگر سازمانهای بین المللی و منطقه ای از جمله با سازمان امنیت و همکاری اروپا، سازمان همکاری اسلامی و جنبش عدم تعهد را گسترش خواهد داد. باور دارم که به منظور تقویت همکاری برای صلح و امنیت و روابط اقتصادی و انسانی، باید به طور فعال از امکانات این سازمانها برای انجام فعالیت بین المللی استفاده کنیم.
ترکمنستان به عنوان یک عضو از کشورهای مستقل مشترک المنافع، به توسعه فعالیت های خود در چارچوب کشورهای مستقل مشترک المنافع، مطابق با قوانین اساسی وضعیت حقوقی بی طرفی خود ادامه خواهد داد. در سالهای اخیر، برخی از اهداف مثبت تعیین شده و هماهنگ شده کشور ما با سازمان همکاری شانگهای بدست آمد. معتقد به مطالعات معقول تمام وجوه ممکن همکاری با این سازمان منطقه ای بزرگ هستم.   

7 - یکی دیگر از جوانب مهم سیاست خارجی کشور ما، توسعه روابط نزدیک و چند جانبه با نزدیکترین همسایه ها است. همکاری با کشورهای منطقه بر اساس درک و اعتماد متقابل، شرط اساسی حفظ و تقویت صلح و امنیت در آسیای میانه و تعیین کننده توسعه اقتصادی و اجتماعی پویا در منطقه است. اجازه پیوستن به اقتصاد جهانی و به طور گسترده جذب سرمایه گذاری را خواهد داد. در این راستا محتوای استراتژی منطقه ای ترکمنستان به شرح زیر است: توسعه و حل مهمترین مسائل همکاری بین المللی، مساعدت کامل برای ایجاد شرایط ژئوپلیتیک و اقتصادی مطلوب در آسیای میانه. بر این اساس کشور بی طرف ما همکاری با کشورهای منطقه را چه بر در سطح دوجانبه و چه در چارچوب سازمانهای بین المللی ادامه خواهد داد.
در نتیجه سیاست بی طرفی، صلح و احترام متقابل، ما موفق به برقراری روابط دوستانه، همکاری و درک متقابل با جمهوری آذربایجان، افغانستان، ایران، قزاقستان و ازبکستان و دیگر کشورهای آسیای میانه از جمله قرقیزستان و تاجیکستان شدیم. ترکمنستان این کشورها و مردمان آنرا به عنوان کشورها و ملتی برادر می داند. موقعیت جغرافیایی، تاریخ، فرهنگ و آداب و سنن مشترک کشور ما را با آنها پیوند میدهد. بنابراین ما همچنان همه نوع همکاری همه جانبه در منطقه را تقویت خواهیم نمود و به توسعه تجارت، همکاری اقتصادی و انسانی مساعدت خواهیم نمود. ما توجه خاصی به افغانستان داریم. تحت نظارت سازمان ملل از تثبیت اوضاع در این کشور برای حل و فصل وضعیت سیاسی حمایت میکنیم. ما از جامعه بین الملل برای کمک به بازسازی اجتماعی و اقتصادی افغانستان درخواست می کنیم.

8 - به طور فعال همکاری در دریای خزر را بر اساس پنج جانبه ادامه خواهیم داد. در سالهای اخیر، پیشرفت های قابل توجهی در حل برخی مسائل سیاسی در دریای خزر، از جمله دستیابی به توافق در وضعیت حقوقی آن بدست آمد. توافقنامه حفظ و استفاده معقولانه از آب و منابع بیولوژیکی دریای خزر، پیشگیری و از میان برداشتن شرایط اضطراری در دریای خزر که توسط ترکمنستان مطرح شده بود؛ مورد تائید کشورهای مشارکت کننده قرار گرفت و به امضاء رسید. ما همچنین از همکاریهای تجاری و اقتصادی و حمل و نقل در دریای خزر حمایت میکنیم. ما به کار طبق برنامه با کشورهای ساحلی دریای خزر برای پشتیبانی از چنین ابتکاراتی و همچنین برقراری روابط منظم نیاز داریم.

9 - روسیه - شریک استراتژیک ترکمنستان است. همکاری با روسیه، چه به صورت دوجانبه و چه در سازمانهای بین المللی، اثر خود را ثابت کرده است و به منافع اساسی هر دو کشور پاسخ میدهد. ما همچنان به توسعه همکاری مستقیم با مناطق روسیه ادامه خواهیم داد. این مناطق  علاقه زیادی به بازار ترکمن نشان می دهند.

10 - ما همچنان به گسترش همکاری با کشورهای قفقاز، اوکراین، بلاروس و مولداویی ادامه خواهیم داد. کشورهای مذکور شرکای سنتی ما هستند. روابط دو جانبه و چند جانبه با آنها بسیار مهم است. معتقدم چشم انداز همکاری با این کشورها در حوزه های تجاری - اقتصادی، سرمایه گذاری، حوزه های فرهنگی - انسانی، فرصتهای بزرگی وجود دارد.

11 - روابط دوستانه نزدیک و همکاری استراتژیک، ترکمنستان را با چین پیوند می دهد. چین امروز بزرگترین شریک تجاری خارجی ترکمنستان است. روابط با این کشور بر اساس سود متقابل و بلند مدت می باشد. در بخش شرقی سیاست خارجی، ما روابط با دیگر کشورهای منطقه آسیا و اقیانوس آرام را تقویت می کنیم. در سالهای اخیر، دیدار با سران ژاپن، مالزی و کره جنوبی انجام شد و این ملاقاتها تائیدی است بر علاقه مندی طرفین به همکاری که پتانسیل بسیار زیادی برای آن وجود دارد.

12 - ما همکاری ثمربخش با کشورهای اروپایی، ایالات متحده در موضوعات مهمی مانند حفظ صلح و ثبات در آسیای میانه را ادامه خواهیم داد. مبارزه مشترک با تهدیدات و چالش های جدید امروزی و همکاری موثر در زمینه تامین امنیت انرژی را انجام خواهیم داد.

13 - معتقد به ضرورت مطالعه جدی منابع همکاری متقابل با کشورهای آمریکا لاتین هستم. چندین کشور مهم این منطقه علاقه زیادی به همکاری با ترکمنستان نشان داده اند. بنابراین، با برگزاری رویدادهای مختلف بین المللی باید فعالانه از فرصت های همکاری های سیاسی با این کشورها با استفاده از دیدگاه های سنتی آنها در حفاظت از منافع کشورهای در حال توسعه استفاده کنیم.

14 - باید سیاست خارجی در بخش آفریقایی را فعال نماییم و روابط با اتحادیه آفریقا را تقویت و توسعه نماییم.

15 - همکاری با ساختارهای مالی - اقتصادی بین المللی در حال حاضر از اهمیت زیادی در جذب موفق ترکمنستان در اقتصاد جهانی دارد. در این رابطه، ما همچنان به همکاری مفید با بانک جهانی، صندوق بین المللی پول، بانک اروپایی بازسازی و توسعه، بانک توسعه آسیا، بانک توسعه اسلامی و دیگر موسسات بزرگ مالی حمایت خواهیم نمود و مطالعه چشم انداز پیوستن به سازمان تجارت جهانی را ادامه خواهیم داد.

16 - به طور سنتی برای توسعه روابط فرهنگی بین المللی اهمیت زیادی قائلیم. معتقدم همکاری در این حوزه کمک موثری به درک متقابل و نزدیکی ملتها می نماید. ترکمنستان تبادل گسترده و تقویت روابط با فعالین خلاق را گشوده است. در کشور ما مسابقات و جشنواره های بین المللی سالانه برگزار می گردد. در این مراسمها، چهره های فرهنگی و استادان هنر از سراسر جهان مشارکت دارند. این رویدادها به برقراری روابط خوب بین نمایندگان ملتها و مذاهب کشورهای مختلف، روابط دوستانه، احترام و اعتماد متقابل کمک می نماید.

17 – در سالجاری میلادی، در عشق آباد پنجمین بازیهای آسیایی داخل سالن و هنرهای رزمی برگزار می گردد. این اعتمادی بزرگی است که توسط شورای المپیک آسیا به کشور ما ارائه شده است. این موضوع به معنی پذیرفتن موفقیتهای ترکمنستان در ورزش، سهم آن در جنبش المپیک جهانی، محبوبیت ورزش و زندگی سالم است. در این راستا در زمان باقی مانده بازیها، باید کار تشریح آماده سازی برای این رویداد مهم در تاریخ کشور ما و مطلع ساختن جامعه جهانی را تقویت کنیم.
 
ترجمه: مرتضی آلکامی
منبع: سایت سانیوز ترکمنستان